Çöplük – Waste Land

Çöplük – Waste Land

çöplük,waste land

  • Tür: Belgesel /
  • Yönetmen: Lucy Walker /
  • Yapım: İngiltere-Brezilya , 2010 /
  • Süre: 98?

“2010 Berlin İnsan Hakları Ödülü, Panorama?İzleyici Ödülü, 2010 Seattle En İyi Belgesel, 2010 Sundance İzleyici Ödülü

Çekimi üç yıldan fazla süren Çöplük, tanınmış sanatçı Vik Muniz?i Brooklyn?deki evinden memleketi Brezilya?da Rio de Janeiro?nın dışında yer alan dünyanın en büyük çöplüğü Jardim Gramacho?ya kadar izliyor. Muniz burada renkli bir ?catador? grubunun fotoğraflarını çekiyor: Catador?lar, geri dönüşüme uygun atıkları toplayıp onlardan sanat üretiyor. Eleştirmenler Çöplük?ü ?belgesellerin Slumdog Millonaire?i, ilham verici, dokunaklı ve herkesi memnun edecek bir film? olarak tanımlıyor.”

Vik Muniz ile tanışmamı sağlayan film, sanatçının Rio’daki dünyanın en büyük çöplüğüne ziyaretini ve orada yaşadıklarını, çöp toplayan catadorların hayat hikayeleriyle bezeyerek anlatıyor. Catadorlardan seçilenlerin hayatlarına dahil olup neler yaşadıklarını anlamaya çalışıyor, bir yandan onlara umut veren bu sanatçı ile yaptıkları çalışmayla değişen hayatlarına tanık oluyor, diğer yandan bu çalışma bittiğinde onlara ve onlar gibi binlerce insana neler olacağını düşünüyorsunuz. Bu düşüncelerinize cevap belgeselin sonunda geliyor. Ve gerçeklerle karşı karşıya kalıyorsunuz.

Vik Muniz‘in diğer çalışmalarından örnekleri içeren yazımı okumanızı,resimleri incelemenizi ve belgeseli en yakın zamanda izlemenizi tavsiye ediyorum.

İyi seyirler,

Vik Muniz

Vik Muniz

vik muniz

İnsanların yaşamlarının hikayesi her zaman ilgimi çekmiştir. Fakat Vik Muniz duydğum en değişik hikayelerden birine sahip. 1961’de Brezilya-Rio’da doğan sanatçı, çocukluğunu politik açıdan sancılar geçiren ülkesinde geçiriyor. Gençlik yıllarında reklamcılıkla ilgilenen Vik Muniz,  işinde ilk başarısında bir ödül kazanıyor.

Kendi deyimiyle “pleksiden ve çirkin” olan ödülünü almak için törene giderken ömründe ilk kez bir smokin kiralıyor. Törene gidip, ödülünü aldıktan sonra çıkışta, kendisi gibi smokinli 2 kişinin kavga ettiğini görüyor ve ayırmaya çalışıyor. O sırada kavga edenlerden biri silahını alıp smokinli adamı vuruyor. Ama kavga ettiği adamı değil, kavgayı ayırmaya çalışan Vik Muniz’i! Yaralanan Vik Muniz’den adam özür diliyor ve Muniz ona dava açma tehdidiyle adamdan tazminat parasını alıyor. 1983 senesinde, o parayla Amerika’ya gelmek için bilet alan Muniz’in kariyeri bu olay sonrasında değişiyor.

**

Önce NewYork daha sonra Chicago’ya taşınan ve kariyerine heykeltraş olarak devam eden sanatçı, ilk çalışmalarında geleneksel  sözcük oyunları ve esprileri ile birlikte yenilikçi tasarımlar yaratmıştır. Sözcük oyunlarını kullanmasını, çocukluk yıllarını askeri diktatörlükle geçirmesine bağlayan Muniz, o dönemde konuşmak için mecazi ifadelere ihtiyaç duyduklarını, dolayısıyla kendisinin de bu yönünün geliştiğini ifade ediyor.

En bilinen eserlerinden 1987 yılına ait “Palyaço Kafatası” için ‘Çok önceleri Brezilya’da yaşayan insanlardı.’  diyen sanatçı, 1990 yılındaki “The Best Of Life” adlı ilk sergisinde kaybetttiği bir kitapta gördüklerini, aklında kaldığı kadarıyla çizip, daha sonra fotoğraflamış ve bu fotoğrafları yayınlamıştır. Bu sergiden sonra 1993 yılında “The Best of Life”, 1994 yılında “Pictures of Wire”, 1995’te ” Pictures of Thread” adlı sergileri yayınlanan Muniz, sanat-dışı olarak bilinen pamuk,tel.. gibi  materyalleri kullanmaya başlamıştır.

‘Bulutlar istediğiniz her anlama gelebilir, ben bunu pamuklarla yapmak istedim.’ diyen sanatçı gelenekselin dışında maddeler ve fotoğraflama yöntemleri kullanarak Muniz çalışma stilini yaratmıştır. Telleri kullanarak iki boyutlu basit çizimlere, yeni bir madde ile fiziksel bir boyut daha ekleyerek çalışmalarına devam eden sanatçı, daha sonra iplikleri kullanarak manzara resimleri yapmış ve bu resimlere kullandığı ip miktarını ad olarak vermiştir.

Clown skull (Palyaço Kafatası) - Heykel - 1987

Memory Rendering of Man Stopping Tank in Beijing

Memory Rendering of Man Stopping Tank in Beijing - 1989

Row Boat- pamuk- 1993

Apple Trees - 6500yarda - iplik - 1994

Monkey with Leika- tel - 1994

1996 yılında birçok olumlu eleştiri alan “Sugar Children” sergisi New York Times tarafından izlendi ve New York Sanat Müzesin’de sergilendi. Karayiplerde tanıştığı bir grup çocukla hem oynayan hem de çalışan Muniz, New York’a döndüğünde şeker işlemede çalışan bu çocukların portrelerini, siyah kağıt üzerine toz şekerle yapmıştır.

Valentina, The Fastest - şeker- 1996

Fossil - toprak- 1997

Toz şeker kullanımından sonra kendi deyimiyle  ‘akla dışkıdan romantizme farklı türde şeyleri getiren’ çikolata ile çalışamalarına devam etmiş ve en çok bilinen  “Pictures of Chocolate” serisini 1997 yılında oluşturmuştur. 2008 senesine kadar çöpten pırlantaya, kağıttan toprağa birçok malzemeyle sayısız eser üreten sanatçı Rio’daki çöplükte çalışan catadorlarla yaptığı çalışmaları anlatan, Lucy Walker’ın yönettiği WasteLand- Çöplük adlı belgeselle 2010 Oscar ödüllerinde en iyi belgesel film adayı olmuştur.

Individuals - çikolata -1997

Angelica -çöp - 1998

Çoğu çalışması metrelerce büyüklükte olan sanatçı, çalışmalarını fotoğraflayarak sergilemektedir. Örneğin dağın üzerine çizdiği koca bir makas, yada uçakların arkasından çıkan beyaz bulutlarla gökyüzüne çizdiği karikatür-bulut çizimlerin fotoğraflarını çekmektedir.

Buster Keaton - mürekkep - 2000

Dilenci - çivi - 2000

Judd, Newman and Andre - toz -2000

Scissors - toprak - 2002 (sol alttaki makas yuvarlağının altında bir insan ve gölgesi gözüküyor. ölçeği anlamanız için)

I am too sad to tell you, after bas jan ader - oyuncaklar- 2003

Livia -dergi - 2003

Smalla Change , bozuk para, 2003

Bette Davis - pırlanta - 2004

Dracula- havyar- 2004

Still life, after juan sanches cotan - dergiler - 2004

Self-Portrait (fall II) - ağaç,toprak,yaprak - 2005

Venüs and Cupid, After Corregio - ıvır zıvır - 2006

Manhattan 1- bulut-2008

Marat (Sebastiao) - çöp-2008 (WasteLand filmine konu çalışmalardan biri)

Marilyn Manson-puzzle- 2008

Public Park, Ann Arbor, Michigan, after Robert Frank - kağıt - 2008

kaynak: vikmuniz.net, ted.com, wikipedia??